Fundusze indeksowe i ETF - co to takiego?

Wrzesień staje się "przełomowym" miesiącem dla inwestorów indywidualnych. Najpierw na początku września na platformie mBanku (SFI) zadebiutował fundusz indeksowy na mWIG40, a pod koniec tego miesiąca debiut swój będzie miał ETF na WIG20.

Wszystko fajnie, ale pewnie wielu początkujących inwestorów zastanawia się czym jest ETF i dlaczego fundusz indeksowy ma być lepszy od zwykłego funduszu akcji, których na naszym rynku mamy multum.

Co jest zadaniem funduszu indeksowego?

Zadaniem funduszu indeksowego jest jak najwierniejsze odwzorowanie indeksu (czy instrumentu bazowego). Jest to znaczna różnica dla zwykłych funduszy akcji, które starają się pobić benchmark (który jest mieszanką indeksu giełdowego i np bonów skarbowych) i aby to osiągnąć aktywnie zarządza funduszem. Czyli kupuje wybrane akcje, inne instrumenty, za co pobiera sowitą opłatę.

Fundusz indeksowy dobiera akcje, aby odwzorowywały indeks i modyfikuje od czasu do czasu. Jest to pasywny sposób inwestowania, dlatego fundusze indeksowe mają znacznie niższe koszty i pobierają niższe prowizje za zarządzanie. I dla przykładu fundusz indeksowy Ipopemy na mWIG40 pobiera 1,5% za zarządzanie, a fundusz akcji Arka Akcji Polskich czy PKO Akcji - 4% rocznie.

Kolejną sprawą są rezultaty tego zarządzania. Aktywne zarządzenie przez specjalistów nie gwarantuje osiągnięcia wyższej stopy zwrotu niż benchmark. Zresztą wyjątkiem, a nie regułą jest osiąganie przez TFI lepszych wyników niż indeks giełdowy. Spójrzmy na wykres WIG20, a funduszu Arki i PKO.

Za ostatni rok:

Za ostatnie 3 lata:

Jak widać aktywne zarządzenie i wysokie stopy zwrotu to w większości bajki. A jak głosi słynne powiedzenie: jak nie widać różnicy to po co przepłacać? 

Oczywiście nie oznacza to, że nie ma funduszy akcji które pokonują indeks, jednakże aby wybrać taki fundusz trzeba nie tylko patrzeć na wyniki historyczne, ale przede wszystkim na zarządzających. Wielokrotnie zdarzała się sytuacja, gdzie po zmianie zarządzającego wyniki funduszu potrafią się dramatycznie zmienić. Jednakże wymaga to śledzenia i obserwacji funduszy, a fundusz indeksowy zwalnia nas z dużej części obowiązków, bo wyniki funduszu indeksowego są w praktycznie niezależne od zarządzających.

Czym jest w takim razie ETF? 

ETF - exchange traded fund. W prostych słowach jest to fundusz indeksowy notowany na giełdzie. Założenia ETF są identyczne jak funduszu indeksowego - czyli jak najwierniejsze odwzorowanie indeksu bazowego (w naszym przypadku WIG20). Zaletą ETF jest, że jest notowany na giełdzie, czyli umożliwia jego szybki zakup i sprzedaż, co pozwala w większym stopniu reagować na zmiany na rynku. W przypadku normalnego funduszu indeksowego zlecenie zakupu/sprzedaży indeksu trwa co najmniej jeden dzień. Jeżeli inwestujemy długoterminowo to szybkość realizacji zleceń schodzi na dalszy plan, a bardziej interesuje nas stopa zwrotu.

Dodatkową zaletą jest ETF-ów i większości funduszy indeksowych jest to że wypłacają dywidendę, którą otrzymali z posiadanych akcji. Co nieznacznie zwiększa stopę zwrotu. 

Dlatego inwestując w ETF i fundusze indeksowe miej świadomość, że osiągnięte stopy zwrotu nie będą wyższe niż średnia rynku, natomiast pozwala osiągnąć stopę zwrotu równą lub zbliżoną do średniej rynkowej - indeksu. Przy czym należy mieć świadomość, że dla większości inwestorów osiągnięcie stopy zwrotu równą rynkowi jest rzeczą niełatwą.

Pieniądze łatwo stracić, natomiast aby zarobić trzeba się ciężko napracować. I niech nikt Ci nie wmówi że zarabianie na giełdzie jest banalne.